«Ο έρωτας ή θα είναι ακραίος ή δε θα υπάρξει ποτέ»
Από την Λίλιαν Σίμου (astrolife.gr)
Χθες βράδυ παρακολούθησα την νέα παράσταση της Γιούλης Ζήκου «Εγώ, η Μάρθα Φρόυντ».
Η αλήθεια είναι πως όταν είδα την «Κοιμωμένη του Χαλεπά» σκεπτόμουν ότι ήταν ένα απαράμιλλο έργο. Μία ουσιαστική θεατρική ερμηνεία όλων των συντελεστών και τους είχα πει πως ανέβασαν πολύ ψηλά τον πήχη. Αλλά για τα “ταλέντα” της θεατρικής σκηνής, υπάρχει πάντα εξελικτική πορεία, που εκτυλίσσεται από ρόλο σε ρόλο και κάθε φορά, λες «είναι το καλύτερο».
Στην τέχνη μπορεί να μας εκπλήσσει πάντα μία επόμενη φορά.
Η Μάρθα ήταν πάνω απ’ όλα Γυναίκα.
Ανέδειξε την θηλυκή της αρχή μέσα από τον παθιασμένο της έρωτα για τον Φρόυντ και του έδωσε έξι παιδιά… Η ιστορία της γυναίκας που ερωτεύτηκε παράφορα τον νεαρό τότε γιατρό, πήγε κόντρα σε παραδοσιακά ήθη κι έθιμα, συνοψίζεται στα λόγια της
«ο έρωτας ή θα είναι ακραίος ή δε θα υπάρξει ποτέ»!
Κι είναι έτσι, γιατί ο ένας και μοναδικός, ο ξεχωριστός Έρωτας είναι απόλυτος, ακραίος. Εκείνος που σε οδηγεί σε διαφορετικά μονοπάτια, με εναλλασσόμενα συναισθήματα πόνου, πόθου, αγωνίας, αφοσίωσης, παράδοσης…
Η ιστορία του έργου προσπαθεί να αναδείξει την κραυγαλέα σιωπή των συναισθημάτων που ίσως δεν εκφράστηκαν ποτέ -από μέρους της Μάρθας – κι αυτό, γιατί έπρεπε να μείνει στην σκιά του συζύγου της όσο εκείνος δημιουργούσε το επαναστατικό –για την εποχή και όχι μόνο- έργο του.
Όταν εκείνος μελετούσε την ανθρώπινη υστερία, τα πάθη, τους ανομολόγητους πόθους, την σεξουαλικότητα, η Μάρθα έπνιγε τα δικά της πάθη, την δική της αγωνία, τις δικές της φοβίες.
Όταν εκείνος ανέλυε τα όνειρα των άλλων, η Μάρθα δεν μπορούσε να μοιραστεί τα δικά της, να τον κάνει να την αφουγκραστεί.
Κι εδώ τίθεται το δεύτερο θέμα του έργου, ο ρόλος της γυναίκας που στηρίζει ένα σημαντικό άντρα. Στέκεται πίσω του σαν αφανής ηρωίδα, ίσως πιο δυνατή από τον ίδιο, τον θαυμάζει, τον λατρεύει και τον βοηθά στα παρασκήνια του έργου του, ενώ μέρος από το χειροκρότημα επί σκηνής, δικαιωματικά της ανήκει…
«Εγώ, η Μάρθα Φρόυντ»… λέει ο τίτλος του ομώνυμου βιβλίου της Φωτεινής Τσαλίκογλου και της θεατρικής παράστασης.
Μία παράσταση είναι όλη η ζωή των ανθρώπων που βίωσαν με πάθος ό,τι αγάπησαν και θυσίασαν το «εγώ» τους στον Απόλυτο Έρωτα.
Μετά τον θάνατο του Φρόυντ, η Μάρθα και ο Ζίγκμουντ συναντιούνται και εκεί, η ίδια ορθώνει το δικό της ανάστημα, ακούμε την ψυχή της να κραυγάζει και για πρώτη φορά ίσως παρουσιάζει την δική της θέση.
Η παράσταση μας καθηλώνει από την αρχή, καθώς η Γιούλη σκηνοθετεί και ερμηνεύει και καταθέτει ψυχή και πνεύμα στην υλοποίησή της. Το άνοιγμα και το κλείσιμο του έργου, μας ταξιδεύει πέρα από τον χρόνο και τον τόπο… Αγκαλιάζουμε την Μάρθα και συναισθανόμαστε τις διακυμάνσεις της ψυχής της.
Κοντά στην Γιούλη Ζήκου, ο Πέτρος Αποστολόπουλος μεταμορφώνεται και περνά από την μορφή του γλύπτη Χαλεπά που μας προσέφερε τα τελευταία τέσσερα χρόνια, στον ανήσυχο και προσηλωμένο στο επαναστατικό του έργο, Φρόυντ, με ένα αξιοθαύμαστο τρόπο. Άλλοτε ανήσυχος, άλλοτε ερωτευμένος, άλλοτε υποχωρητικός, άλλοτε πεισματάρης. Υπερασπίζεται το έργο του, αφοσιωμένος βαθιά σ’ αυτό. Αγαπά την Μάρθα, αλλά δεν συναισθάνεται τις αγωνίες της.
Την παράσταση κοσμούν και δύο νέα παιδιά, ο Γιάννης Ζαραφωνίτης και η Λήδα Κατσούδη, μέσα από εναλλαγές ρόλων, και το «Θέατρο Τέσσερις Εποχές» γεμίζει με φωνές του ψυχισμού, σε όλες τις νότες.
Την συνιστώ ανεπιφύλακτα… είναι εκεί που ο χρόνος κυλά και το θέατρο σε συναρπάζει, σε παρασύρει, σε κάνει να αισθάνεσαι την δύναμη της Τέχνης!
Συντελεστές
Θεατρική Διασκευή – Σκηνοθεσία: Γιούλη Ζήκου
Σκηνικά- Κοστούμια: Λαμπρινή Καρδαρά
Κινησιολογία : Όλγα Γερογιαννάκη
Φωτισμοί- video: Τάκης Ποδαρόπουλος
Πρωταγωνιστούν
Γιούλη Ζήκου (Μάρθα Φρόυντ)
Πέτρος Αποστολόπουλος (Σίγκμουντ Φρόυντ)
Γιάννης Ζαραφωνίτης: Σεργκέι- Γιόζεφ Μπρόυερ- Γιατρός- Οιδίποδας
Λήδα Κατσούδη: Άννα Φρόυντ- Λου Σαλομέ
Φωνές:
Φαίη Κοκκινοπούλου: Λου Σαλομέ – Ηθοποιός
Ηλιάνα Παναγιωτούνη: Αμαλία Φρόυντ –Μίνα Μπέρνεϋς
Πέτρος Αποστολόπουλος: Πατέρας Μάρθας Φρόυντ – Γυναίκα άρρωστη
Γιάννης Μόρτζος: Αυτοκράτορας